na jasno
  • Niealkoholik
    10.01.2019
    10.01.2019
    Szanowni Państwo!
    Znalazłem w książce zdanie: Mamy nadzieję, że jasno pokazaliśmy różnicę pomiędzy alkoholikiem a niealkoholikiem. I dalej: Gdy patrzę wstecz na tamten okres, widzę prawdziwość stwierdzenia, że podstawowa różnica pomiędzy alkoholikami a niealkoholikami polega na tym… Jako że ten niealkoholik zdarza się w niej wiele razy, to zaczynam mieć wątpliwości, czy zapis ten jest poprawny. Moim zdaniem – nie, ale przecież język stale się zmienia, więc…

    Z poważaniem
    Witold D
  • Osobowość
    28.05.2018
    28.05.2018
    Szanowni Państwo!
    Chodzi mi o określenie osobowość/osobowości w kontekście porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Pierwszenstwo-zasad-przed-osobowosciami;18558.html. Czy gdyby zdanie sformułować w takie sposób: Zasady są ważniejsze od osobowości, stałoby się zrozumiałe i nie budziło wątpliwości? A jeśli tak, to co ono znaczy?

    Z poważaniem
    Jan Nowak
  • o zbiegach raz jeszcze

    6.10.2014
    6.10.2014

    Szanowny Panie Profesorze,

    być może w pytaniu o zbieg pytajnika/wykrzyknika z wielokropkiem nie wyraziłem się dość jasno. Właśnie na skutek zaobserwowanych w SO PWN przykładów obu konfiguracji zacząłem się zastanawiać, czy można scharakteryzować te przypadki w zależności od intencji piszącego, tak jak to zrobił dr Wolański ze zbiegiem wykrzyknika i pytajnika w poradzie https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Co-pierwsze-wykrzyknik-czy-pytajnik;13870.html

    Z wyrazami szacunku

    Dociekliwy Czytelnik

  • Oznaczanie przerw w transmisji radiowej
    24.04.2017
    24.04.2017
    Moje pytanie dotyczy zastosowania wielokropka w sytuacji cytowania fragmentarycznej wypowiedzi – przykładowo przerywanej zakłóceniami transmisji radiowej.
    Mianowicie, czy powinno się umieścić pomiędzy odseparowanymi fragmentami wypowiedzi dwa wielokropki przylegające do wyrazów po obu „stronach” zakłócenia, czy też wyłącznie jeden przed pojawieniem się luki? Poniższe przykłady powinny jaśniej zilustrować problem:
    …zniknęli w okolicy…
    …natychmiast rozpocząć poszukiwania
  • polifunkcyjne sufiksy
    19.06.2009
    19.06.2009
    Witam,
    chciałabym się dowiedzieć, jakie są najbardziej polifunkcjonalne sufiksy występujące w języku polskim, poza sufiksami -ica i -ka, które bardzo często są podawane jako przykłady (jeśli za kryterium podziału uznamy Dokulilowski podział na derywaty transpozycyjne, mutacyjne i modyfikacyjne).
    Dziękuję za pomoc i odpowiedź
  • Polszczenie imion postaci historycznych

    26.03.2023
    26.03.2023

    Szanowni Państwo.

    Kwestia spalszczania imion monarchów (zwłaszcza europejskich) była poruszana wielokrotnie. Kierunek jest jasny: spalszczamy!

    Pytanie: co z tymi, którzy monarchami nie byli? Bo tutaj, mam wrażenie że panuje ogromny chaos. Kilka przykładów:

    Stalin, bez dwóch zdań, miał na imię Józef. A jego poplecznik i imiennik (!) to już Josif Tito.

    Cesarz Austro- Węgier, Franciszek Józef miał syna, o którym mówimy Frantz Ferdinand. (a książę Karol za życia królowej?)

    Każdy powie Ryszard Wagner, Jan Bach czy Amadeusz Mozart a Vivaldi czy Verdi to już tylko (odpowiednio) Antonio i Giuseppe.

    Wreszcie wisienka na torcie: Iwan (po rosyjsku) Groźny (po polsku)!

    Czy istnieje tu jakaś reguła?

  • Przysłówki od przymiotników złożonych
    5.04.2016
    5.04.2016
    Czy jeżeli mamy do czynienia z wyjątkami od rozdzielnej pisowni połączeń przysłówków i przymiotników, np. średniodrobny, wysokospecjalistyczny, ciężkostrawny, to czy zamiana końcówki w formę przysłówkową skutkuje zachowaniem pisowni łącznej?
    Na przykład: cebulę pokrojono średniodrobno ; sprzęt działa wysokospecjalistycznie; zjadłem dziś zbyt ciężkostrawnie czy jednak średnio drobno itp.?
  • Rodzaj gramatyczny a płeć bohatera
    5.12.2019
    5.12.2019
    Szanowni Państwo,
    pracuję nad tekstem, w którym występują imiona typu Motyl z Szafiru czy Żółty Pysk; oba jako imiona żeńskie. Frapuje mnie ich odmiana – czy Motyl będzie się zachowywał jak inne rzeczowniki typu doktor, redaktor, a zatem np. Zostawiłem rozzłoszczoną Motyl z Szafiru samą? Co do drugiego imienia, jestem nieco bardziej zagubiona. Mam już dosyć tego Żółtego Pyska, która nie zna żadnego umiaru? Przyglądałem się miłej Żółty Pysk czy miłemu Żółtemu Pyskowi?
    Z poważaniem
    Felicyta
  • rozstrzygające rozstrzygnięcie
    11.01.2013
    11.01.2013
    Szanowni Państwo,
    chciałbym poprosić o rozstrzygnięcie kwestii rozstrzygania finału. Czy może być on rozstrzygnięty, czy też to w finale coś może być rozstrzygnięte?
    Pozdrawiam
    Daniel
  • skracanie nazw dni tygodnia i miesięcy
    4.04.2007
    4.04.2007
    Witam,
    jak w systemach komputerowych powinny być wyświetlane skróty nazw dni tygodnia i miesięcy? W różnych systemach komputerowych jest to różnie, stosuje się skróty różnej długości, a nawet pisownię dużymi literami. W angielskich wersjach używa się trzech pierwszych liter. Czy podobną zasadę można wprowadzić w polskich wersjach i będzie to do zaakceptowania z punktu widzenia poprawności językowej?
    Pozdrawiam,
    Grzegorz Darul
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego